Kenmerken: Wederopbouwwijk / Stedenbouw
Locatie: Angelslo, Emmen
Opgave: Stedenbouwkundige structuurvisie en verkenning naar ontwikkelingsmogelijkheden van een aantal deellocaties
Opdrachtgever: Gemeente Emmen
Samenwerking: Programmateam Angelslo en verschillende diensten gemeente Emmen
Data: Stedenbouwkundige structuurvisie (2022-2023), Stedenbouwkundige verkenning locaties Statenweg (2023-2024), Stedenbouwkundige verkenning en advies locaties winkelcentrum Angelslo (2024-heden)
Aanleiding
Het programma Angelslo richt zich op het verbeteren van de leefbaarheid, veiligheid en fysieke omgeving van de wijk. Wat begon met veiligheidsproblemen, groeide uit tot een bredere aanpak. In 2019 stelde de gemeente Emmen een Woon- en Leefbaarheidsvisie op. De woningvoorraad werd in kaart gebracht en er werd aansluiting gevonden bij landelijke subsidies. Daarmee ontstond een aanleiding tot het opstellen van een stedenbouwkundige structuurvisie. Deze visie, met een tijdshorizon van 2035, geeft richting aan fysieke ontwikkelingen en nodigt belanghebbenden uit om mee te denken. Het vormt een basis voor samenwerking met bewoners, eigenaren en instellingen en geeft Angelslo een nieuw verhaal dat verleden en toekomst verbindt. In aansluiting op de stedenbouwkundige structuurvisie adviseren we de gemeente en verrichten we studies naar de ontwikkelingsmogelijkheden van een aantal locaties. Dat geeft ons gelegenheid om door de schalen heen te werken.
Het verhaal van Angelslo
Angelslo is in de jaren zestig gebouwd volgens het concept van de Open Groene Stad (Niek de Boer), waarbij natuur en bebouwing naadloos in elkaar overgingen. De wijk was ontworpen met ruime woonbuurten (clusters) binnen een grotere structuur van parkstroken en de centrale zone langs de Statenweg (raamwerk). De nadruk lag op collectiviteit en een gemeenschappelijk groen kader, ook in het beeld van bebouwing en buitenruimte.
In de loop van de tijd is de wijk verrommeld. Groenbeheer is verwaarloosd en het gemeenschappelijk kader is teruggelopen. Voorzieningen zijn steeds meer aan het begin van de wijk geconcentreerd. Daarnaast heeft de wijk te maken met versnipperd eigendom en achterstallig onderhoud van woningen, wat de kwaliteit van de woonomgeving heeft aangetast. Sociale veranderingen zetten de leefbaarheid verder onder druk.
Vanaf de late jaren negentig was Angelslo deel van het vernieuwingsprogramma Emmen Revisited, maar ondanks deze inspanningen blijft de wijk worstelen met overlast, een eenzijdige woningvoorraad en sleets openbaar gebied. Daarbij zijn eigentijdse opgaves gekomen, zoals klimaatadaptatie en transities in mobiliteit en energie. De oorspronkelijke visie voor de wijk, met een open en groene uitstraling, blijft echter een sterke troef voor toekomstige ontwikkelingen.
De stip op de horizon
Onze stedenbouwkundige structuurvisie richt zich op het verbeteren van de kwaliteit van woningen en woonomgeving en van de publieke ruimte: parkstroken, voorzieningen en verbindingen. De ruimtelijke strategie is gebaseerd op de kenmerken van de wijk, waaronder het verschil tussen clusters en raamwerk en het herstel van het gemeenschappelijk kader. Tegelijkertijd benutten we de verschillende condities rond Angelslo om verschillende delen van wijk anders te ontwikkelen en zo meer differentiatie aan te brengen. Dit nieuwe verhaal geeft richting aan de inpassing van de verschillende opgaves en de ontwikkeling van locaties. De oorspronkelijke identiteit van Angelslo blijft behouden, maar tegelijkertijd wordt ruimte geboden voor nieuwe ontwikkelingen.
De westkant, nabij het stadscentrum, krijgt een meer stedelijke uitstraling met verbeterde voorzieningen en verbindingen. Hier komen enkele grote locaties vrij, met kansen voor mengen en verdichten. Aan de oostkant ligt de nadruk op het versterken van het groene karakter en het verbeteren van woningen en woonomgeving. Aan de noordkant biedt de overgangszone naar Emmerhout en de Emmerdennen kansen voor betere verbindingen en enkele ontwikkelingen. De zuidkant kan profiteren van de landelijke sfeer van de Oude Meerdijk met nieuwe woonmogelijkheden.
Van visie naar projecten
Om de visie te realiseren, is samenwerking tussen de gemeente, woningcorporaties, bewoners en andere betrokkenen essentieel. Het uitvoeringsproces wordt gecoördineerd door een kernteam gebiedsontwikkeling, dat verantwoordelijk is voor het begeleiden van de verschillende projecten en het waarborgen van de samenhang tussen de initiatieven. Prioriteit wordt gegeven aan de doorontwikkeling van het winkelcentrum met de aangrenzende locaties en de aanpak van woningen, woonomgeving en parkstroken bij cluster 3 west en cluster 5 oost.