Kenmerken: Wederopbouwwijk / Strategie en visie
Locatie: Wijk 4, Deventer
Opdrachtgever: TRIAX Vastgoed, woningcorporaties Woonunie en Hanzewonen
Samenwerking: Reijndorp BV [stedelijk onderzoek en advies] en Ivan Nio
Datum: 2001
Situatie
In vergelijking met andere naoorlogse stadsdelen in Nederland vertoont wijk 4 een ruime mate van variatie en een sterke stedenbouwkundige structuur. Deze kenmerkt zich door een helder patroon van ringen en radialen waarmee het gebied goed verbonden is met de binnenstad en het omringende landschap. Het Nieuwe plantsoen en winkelcentrum Keizerslanden zijn bijzondere elementen in het gebied. Een kwaliteit is daarnaast de zorgvuldige architectonische bepaling van belangrijke stadsgezichten, zoals het rivierfront langs de IJssel en het centrum en de rand van de stadsuitleg. Bij deze stadsarchitectuur is veelvuldig gebruik gemaakt van grote bouwmassa’s, zoals bijvoorbeeld hoge woongebouwen.
Opgave
De aanleiding voor de ontwikkelingsvisie is de transformatieopgave voor de komende tien jaar, zoals die is voorzien door Gemeente en corporaties. Een groot deel van de opgave kan alleen worden gerealiseerd door de sloop van verouderde woningen. Deze sloop biedt ruimte voor verandering. Voor wijk 4 zijn reeds voor verschillende locaties beleidsvoornemens gemaakt. Een integrale visie op heel wijk 4 is echter noodzakelijk voor de aanpak van de afzonderlijke locaties. Veranderingstendensen kunnen hierbij informeren over de mogelijkheden van aanpak van de bebouwing op deze locaties. Zo is een onderscheid gemaakt tussen gebieden waar actief wordt opgetreden en waar passief wordt ingespeeld op de dagelijkse gang van zaken. De ontwikkelingsvisie zet in op het verbeteren en versterken van de bestaande structuur. Daarbij moet worden voorkomen dat door een optelsom van incidentele projecten het gebied langzamerhand versnipperd raakt. De combinatie van herstructurering (renovatie, sloop/nieuwbouw, functieverandering), verdichting (bebouwing van open terreinen) en nieuwe uitleg (Steenbrugge) maakt het mogelijk de kwaliteit van dit samenhangende en gevarieerde stadsdeel uit te bouwen tot een aantrekkelijke ontspannen ‘woonstad’: de groene kroon van Deventer.
Strategie
In de strategie wordt uitgegaan van een differentiatie van woonmilieus. Hierbij worden bestaande kenmerken gelocaliseerd en versterkt op het niveau van de buurten. Deze zijn uitgewerkt in de vorm van 5 woonmilieu typologieën: woonpark, tuinwijk, stadswijk, suburb, lint. Zij onderscheiden zich van elkaar door specifieke combinaties van ruimtelijke, sociale en programmatische kenmerken. Vier instrumenten worden ingezet om de verandering en differentiatie te regelen: het woningaanbod (zowel typen, eigendomsvorm als prijs); voorzieningen; buitenruimte; beheer. Door deze differentiatie ontstaan grotere verschillen in aantrekkelijke woonmilieus en worden de keuzemogelijkheden vergroot. In de strategie wordt gestart met het positioneren en versterken van gebieden die kansen bieden. Hiertoe zijn voor drie locaties strategische interventies voorgesteld: het centrumgebied Keizerslanden, woonpark Borgele en het overgangsgebied Steenbrugge. Deze strategische interventies bieden mogelijkheden tot verdichting en functiemenging, maar bieden ook gelegenheid om de structuur van open ruimten te verbeteren en opnieuw in architectonische zin te bepalen. De aanpak van de overige gebieden is ingegeven door een zorgvuldige inpassing in de maatvoering van wijk 4. Voor deze strategische interventies zijn schematische bebouwingsplannen getekend, waarin de samenhang tussen hoofdstructuur, grote open ruimten en bebouwing is aangegeven. Voor de transformaties en inbreiding zijn schematische stratenverkavelingen aangegeven.