Kleinschalige appartementencomplexen

Kleinere projecten
Na tijden van grootschalige gebiedsontwikkeling, is tegenwoordig een tendens zichtbaar in binnenstedelijke, kleinschalige projectontwikkeling. Risico’s worden hierdoor beperkt en de diversiteit aan initiatiefnemers neemt toe. Naast grote marktpartijen willen ook kleine beleggers, lokale ondernemers en (groepen) particulieren investeren in de stad door ontwikkeling en bouw van kleinschalige woonprojecten. Verschillende steden spelen daar op in, ondermeer met de uitgifte van grond voor particulier opdrachtgeverschap (PO) en collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO).

Wisselende successen
De successen zijn wisselend. Met name kleinschalige appartementengebouwen tot ca. 20 woningen in 4 tot 6 bouwlagen komen moeilijk van de grond. Enerzijds omdat de markt voor (gezins)appartementen niet gemakkelijk te bedienen is. Anderzijds omdat de kenmerken en mogelijkheden van dit gebouwtype vaak onbekend zijn (typologie, parkeeroplossingen, regelgeving, stichtingskosten e.d.). Toch zou de stad erbij gebaat zijn als kleinschalige appartementengebouwen vaker zouden worden ontwikkeld, omdat ze kunnen bijdragen aan het realiseren van diverse gemeentelijke beleidsdoelstellingen, zoals binnenstedelijke verdichting, verrijking van het woningaanbod, vasthouden van gezinnen in de stad en ‘reparatie’ van stadsweefsel.

Voorbeelden en praktische kennis
De studie naar ‘kleinschalige appartementencomplexen’ biedt inzicht in dit type opgave. Er komen aansprekende voorbeelden aan bod om initiatiefnemers te enthousiasmeren, maar ook praktische kennis over de ‘logica’ van zo’n gebouw. De volgende onderdelen zijn in beeld gebracht:

Zes voorbeelden. Wat hebben kleinschalige appartementengebouwen te bieden aan de stad en de toekomstige bewoners? Wat zijn aangrijpingspunten voor marketing van deze gebouwen? Zes projecten worden voorgesteld en thematisch vergeleken.
Regelgeving en bouwstenen. Wat zijn de specifieke kenmerken en aandachtspunten bij ontwerp van deze gebouwen? Waar liggen ‘kantelpunten’ in de regelgeving?
Prototypes. Ontwerponderzoek naar verschillende typen locaties met oplopende locatiegrootte. Waar komen de ‘kantelpunten’ naar voren?
Ontwikkelwijze en financiering. Wat zijn de specifieke kenmerken en aandachtspunten bij ontwikkeling en stichtingskosten van deze gebouwen? Hoe kunnen ontwerp en proces inspelen op verschillende (latente) behoeften van potentiële bewoners?

Voorbeelden van een kleinschalig appartementencomplexen zijn de bouwgroep Minidorp in de stad en Stadsbouwgroep Overmaat.